Natura 2000
Natura 2000 is the cornerstone of the EU biodiversity policy. Natura 2000, referring to the network of protected areas under the Birds and Habitats Directive, has become synonym for the EU nature conservation policy and all related practices at the national, regional and local level. The implementation of Natura 2000 has faced several hiccups and triggered a lot of debates about nature conservation, participatory approaches and financial arrangements. My research focuses on the way in which the EU directives influence planning and decision-making practices and how spatial planning can contribute to the sustainable management of ecosystem services. The different studies that have been carried out over the past years describe the evolution of the policy and the related practices and give insight in the implementation of the Birds and Habitats Directive (Natura 2000) in the Netherlands.
some key publications:
Ferranti, F., Beunen, R., Vericat, P., & Geitzenauer, M. (2019). The Fitness Check of the Birds and Habitats Directives: A discourse analysis of stakeholders’ perspectives. Journal for Nature Conservation, 47, 103-109.
Bouwma, I., Beunen, R., & Liefferink, D. (2018). Natura 2000 management plans in France and the Netherlands: Carrots, sticks, sermons and different problems. Journal for nature conservation, 46, 56-65.
Beunen, R. & K. Van Assche (2013) Contested delineations. Planning, law and the governance of protected areas. Environment and Planning A, 45 (6): 1285-1301.
Beunen, R., K. Van Assche and M. Duineveld (2013) Performing failure in conservation policy: The implementation of European Union directives in the Netherlands. Land Use Policy 31: 280-288.
Ferranti, F., Turnhout, E., Beunen, R., Behagel, J.H. (2013) Shifting nature conservation approaches in Natura 2000 and the implications for the roles of stakeholders. Journal of Environmental Planning and Management (online first)
Beunen, R., J. de Vries (2011) The Governance of Natura 2000 sites. The importance of initial choices in the organisation of planning processes. Journal of Environmental Planning and Management 54 (8): 1041-1059.
Beunen, R.; Duineveld, M. (2010) Divergence and convergence in policy meanings of European environmental policies: the case of the birds and habitats directives International Planning Studies 15 (4): 321 – 333.
Ferranti, F., R. Beunen and M. Speranza (2010) Natura 2000 Network: A comparison of the Italian and Dutch implementation experiences. Journal of Environmental Policy and Planning 12 (3): 293-314.
Beunen, R. (2006) European nature conservation legislation and spatial planning: for better or for worse? Journal of Environmental Planning and Management 49 (4): 605-619.
Beheerplannen voor Natura 2000 gebieden
Advies over rol, inhoud en positionering van het instrument
Het opstellen van beheersplannen voor alle Natura-2000 gebieden wordt door verschillende partijen beschouwd als de oplossing voor veel knelpunten die zijn ontstaan als gevolg van de implementatie van de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn in Nederland. Dit rapport laat zien dat de verwachtingen over de werking van een beheersplan vaak te positief zijn. Plannen spelen slechts een bescheiden rol in besluitvormingsprocessen en hebben daarmee hun beperkingen. Willen de beheersplannen een succes worden dan moeten ze inhoudelijk beperkt blijven tot het vastleggen van de instandhoudingsdoelstellingen, de daarbij behorende maatregelen en duidelijkheid geven over de gevolgen . Het opstellen van beheersplannen biedt overigens wel een goede mogelijkheid om in discussie te gaan met alle belanghebbenden. Wat dat betreft verdienen de relationele aspecten van de planning meer aandacht. Het is belangrijk wederzijds begrip en vertrouwen te creëren tussen overheden, natuurbeheerders en andere belanghebbenden en te voorkomen dat de natuurbescherming vastloopt op beheersplannen die uiteindelijk slechts schijnzekerheid kunnen bieden.
Het rapport is hier te downloaden
Natura 2000 Benchmark
De Vogel- en Habitatrichtlijn zijn de twee Europese richtlijnen om de Europese natuurwaarden te beschermen. De Europese Commissie vindt beide richtlijnen belangrijke instrumenten om de achteruitgang in biodiversiteit in Europa te stoppen. Alle landen van de EU zijn de afgelopen tien jaar bezig geweest met de implementatie van deze twee richtlijnen. Dit rapport bevat een vergelijking tussen Nederland en de buurlanden (Duitsland, Vlaanderen en Engeland) over de manier waarop de richtlijnen zijn geïmplementeerd. Naar aanleiding van de aanwijzing van Natura 2000-gebieden worden in alle onderzochte gebieden discussies gevoerd over de (potentiële) spanning tussen het huidige landgebruik en de natuurbeschermingsdoelen. Tijdige betrokkenheid en goede informatievoorziening over het implementatieproces blijkt essentieel te zijn voor het creëren van draagvlak. Bij de introductie van nieuw beleid moeten overheden zich verder rekenschap geven van de noodzaak tot verandering van de diverse mechanismen bij beleidsimplementatie, zoals nieuwe wetgeving, beheersplanning en subsidiemechanismen.
Societal impact
Leren van de Europese buren? Het stikstofprobleem verdwijnt niet vanzelf. Hofvijver, 24 februari 2020.
“Stikstof” als symbool voor een falende overheid. Hofvijver, 9 december 2019.
Herijken van de discussie over stikstof. Bionieuws, 30 november 2019.
Nature at heart Interview on p. 24
Article in Elsevier: Wiersma, 2013. Toch niet zo’n goed idee, Elsevier, Ed. 69 Nr. 15, 10 april 2013.
Questions in the House of Representatives of the Netherlands: http://ikregeer.nl/documenten/ah-tk-20122013-868
Interview: Nederland niet op slot door Natura 20000
Interview Veldpost: Negatieve beeldvorming rond Natura 2000 is onterecht en was te voorkomen
My research was used in a parlementary debate about Natura 2000: “Ik citeer maar eens uit een proefschrift dat op 8 januari jongstleden aan de Wageningen Universiteit is verdedigd door de heer Raoul Beunen. “Niet de algemene doelen van het beleid, maar de specifieke procedurele vereisten van het beleid zijn centraal komen te staan in het handelen en beslissen. De ambitie om biodiversiteit te beschermen, gaat daarmee verloren in langdurige procedures en conflicten over plannen en projecten.” Het volgende citaat sluit hierop aan. “Het lijkt er echter op dat veel mensen deze gang van zaken negeren en de discussie hierover willen vermijden. Als gevolg van deze ontwikkelingen verliezen echter steeds meer mensen het vertrouwen in het besluitvormingssysteem en het resultaat is dat biodiversiteit niet goed wordt beschermd.”